TUHAN NA SANGAP JALA NA TIMBUL (PSALMEN 8 : 1 - 10)



EVANGELIUM  MINGGU TRINITATIS “HASITOLUSADAON NI DEBATA”

HKBP Efrata Lorok Ressort Palembang

Minggu, 12 Juni 2022

Turpuk : Psalmen 8 : 1 – 10 

Topik : Debatanta Na Sangap Jala Na Timbul (Tuhan Kita Mulia Dan Agung)

 

I.      PATUJOLO

Di taon “Hasadaon ni Roha” tangkas diondolhon tu hita asa saroha dohot sapingkiran hita manghangoluhon haporseaonta songon siihuthon ni Kristus di portibi on. Lumobi di Minggu Trinitatis na naeng ro, ondol do di tongatonga ni hurianta Hasitolusadaon ni Debata na gabe ojahan di ngolu ni haporseaonta. Ndang holan hasadaon di hita sahuria, alai marhite Psalmen 8:1-10, naeng ma sude angka na tinompa ni Debata di bagasan hasadaon laho pasangaphon goar ni Debata Sitolusada i.

Praktek pamujion tu Debata, so holan marhite angka parendeon di tongatonga ni huria. Tung pe molo tataringoti buku Psalmen, sai manaili hita tu angka ende pamujion. Tumangkas ma jumolo hita mangalapati “syair” ende na sinurathon di Psalmen bindu 8 on, na marojahan sian “hasadaon” ni angka na tinompa ni Debata laho mamuji Ibana.

Hasadaon di bagasan pamujion, naeng ma dohot dipatadaridahon sian ngolu na mangaradoti angka na tinompa, na so pasidohot manegai lingkungan. Asa sahat hita songon na tinuju ni Parpsalmen on: asa saluhut jolma, lumobi angka siihuthon ni Kristus, mamuji haulion na tinompa ni Debata huhut mangaradoti saluhutna di bagasan holong na sian Debata. Tupa ma pamujion i gabe hasangapon di goar ni Debata Sitolu Sada i.

 

II.    BUKU  PSALMEN

Buku Psalmen i ma angka ende na pinangke halak Israel dung habuangan. Angka ende i diendehon di parpunguan na pinatupa di Bagas Joro di Jerusalem, di Sinagoge dohot di inganan naung tinontuhon, di na laho pasahathon pelean hamauliateon dohot pelean laho manesa dosa. Sude na tinuju ni buku Psalmen on, patuduhon hadirion dohot huaso ni Debata di portibi on, jala pangaramotion ni Debata tu angka bangsoNa.

Judul na binahen di Bibel (hata Batak) dohot Alkitab (hata Indonesia) hira na so umbuk do “terjemahan” na i. Di hata Batak disurathon “Pujipujian Tu Jahowa” jala di hata Indonesia disurathon “Manusia Hina Sebagai Makhluk Mulia.” Alai, molo tung pe hira marasing, boi do idaonta “benang merah” sian judul i, i ma na patuduhon hadirion dohot hatimbulon ni “Debata Na Sangap” jala “jolma na so margogo maradophon Debata alai diparbadia jala tarpasupasu.”

Buku Psalmen bindu 8 didok ma songon “karangan naratif” na pinadomu sian 1 Musa 1:1 – 2:4a; 1 Musa 103, deutro Jesaya, trito Jesaya, Jesaya 1, Hesekiel 36, Hesekiel 119, Maleakhi, Andungandung dohot Jona. Sian angka buku di Padan na Robi i ma dipapapungu di na laho patolhashon panindangion haporseaon taringot tu huaso ni Debata di portibi on.

 

III.  HATORANGAN  NI  TURPUK

1.Debata Na Sangap Sigomgomi BangsoNa (Ayat 1, 2, 10)

Molo borhat sian horong ni sastra Israel, ayat 1 on do sasintongna na gabe judul dohot hatorangan ni bindu 8 on. On ma ende sian raja David na niendehon mamangke alat musik “gitit” (Heber: “Gath” na patuduhon melodi di sadasada ende na patuduhon inganan “pemerasan anggur”). Dibuhai do bindu 8 on marhite hata “Ale Jahowa sigomgom hami...” (Jahowa: Heber “YHWH”) na mangarahon asa saluhut bangso i mangendehon pujipujian tu Jahowa, Tuhan na tinanda ni bangso i na tongtong mangaramoti nasida di habuangan sahat tu na haruar nasida sian habuangan i. Hata “sigomgomi hami” patuduhon pangongkuhonon ni bangso i (secara komunal), na sada do Debata ni bangso i na tongtong mangaramoti nasida sian tingki na robi sahat ro di saleleng ni lelengna.

“...mansai sangap do goarMu di liat ni portibi on, dipatimbul Ho do hamuliaonMu ro di atas ni angka langit.” Hasangapon ni goar ni Jahowa na disomba nasida mangatasi saluhutna angka huaso na adong di portibi on. On ma na patuduhon hagogoon ni Debata na mangaramoti nasida laho haruar sian panggomgomion ni angka harajaon na marhuaso hatiha i. Tung so margogo do nasida molo holan mangasahon hagogoonna, ala bangso na metmet do nian bangso Israel hatiha i. Alai, longang do nasida mida huaso na pinatuduhon ni Jahowa laho manaluhon huaso ni harajaon na manaban nasida. Suang songon i nang tu hadirion ni raja David. Na marmahani birubiru do ibana andorang so dipabangkit gabe sahalak raja. Laos disi ma dihatindanghon si David, na umbalga “parmahanion” ni Debata tu nasida dohot tu bangso Israel.

Laos “dipatimbul” goar ni Jahowa di tongatonga ni bangso i. Boi do pangalapation songon na tarsurat di Alkitab i ma “diendehon” (dinyanyikan). Alai, tumangkas sian hata i, naeng dohonon: Ingkon dipatimbo di ginjang ni langit goar ni Jahowa. Umbahen i dipangke do hata “YHWH” laho mandok goar ni Jahowa, na so boi “neang” laho dipandok. I do sahat tu naeng molo tung tarsurat hata “YHWH” dipangke nasida hata “Adonai” laho manghatahon i. I ma na patuduhon hasangapon goar ni Debata ni Israel di tongatonga ni bangso i.

 

2.Hagogoon Ni Debata (Ayat 3-4)

“Gari sian pamangan ni angka dakdanak dohot angka posoposo dijadihon Ho do paranganMu...” Sian pardalanan ni bangso i tangkas do songon bangso na nomaden do halak Israel di tingki na robi. Alai, laos diparhorsihan i do “niain” Debata nasida gabe anakhonNa jala bangsoNa. Digombarhon do  nasida songon angka dakdanak dohotangka posoposo na gale, na ingkon marsigantung tu natorasna umbahen boi mangolu. Laos i do na dihantindanghon nasida. Dung gabe bangso ni Debata, dipalumehon Debata do hagogoon tu nasida jala didok di Psalmen on gabe parangan ni Debata. Dipangke do hata “angka dakdanak” dohot “angka posoposo” i songon gombaran halak na so margogo hian, alai dibahen gabe margogo. Jala diingot nasida do pamilliton ni Debata tu si Musa na mamboan nasida haruar sian Misir: si Musa na naeng dibunu hian di tingki haetehonna, alai laos uluan na paluahon nasida sian habuangan.

Longang situtu do nasida mida pambahenan ni Debata. Nang angka bintang dohot saluhut angka jadijadian ni Debata, dipangke Debata do laho patuduhon huasoNa di adopan ni angka musuNa, asa saluhutna mangendehon hasangapon dohot hamuliaon ni Debata. Sian pangantusion i, parsidohot do nasida patolhashon saluhut angka pambahenan ni Debata di portibi on.

 

3.Sangkap Ni Debata (Ayat 5-9)

Ala habalgaon dohot hamuliaon ni Debata dohot di sude angka jadijadianNa na mansai uli, diida raja David ma dirina dohot bangsoNa, na so adong manang aha di nasida. I do umbahen disurathon di turpuk on “Tung aha ma nian jolma i umbahen pola ditaringoti rohaM ibana? Jala anak ni jolma i umbahen pola diebati Ho?” (ayat 5). Pangarimangion habalgaon dohot haulion na tinompa ni Debata lam patuduhon hametmeton ni jolma hira orbuk, na so adong gogona, gale jala lea situtu. Molo maradophon angka na tinompa na asing (bulan dohot bintang di ayat 4), lam so adong dihadihana ianggo jolma i.    

Hata di ayat 5 on hira sungkunsungkun na holan Debata na boi mangalusi sungkunsungkun i. Alai mamintor diuduti di ayat 6, dihatindanghon si David “Humurang apala otik do ibana sian Debata dibahen Ho, alai ditalitalihon Ho muse hamuliaon dohot hatongamon tu ibana.” Na so margogo hian gabe margogo, na lea hian gabe panean jala na songon orbuk hian gabe humurang otik sian Debata. Dipartumpalhon Debata do tu jolma i hagogoon, hamuliaon, hamalimon dohot hatongamon. I ma patuduhon balga ni asi ni roha dohot holong ni roha ni Debata tu angka jolma.

Laos diuduti di ayat 7 na mambahen lam longang roha ni si David, “Dipabangkit Ho do ibana gumomgom angka jadijadian ni tanganMu, sude do tahe dipatunduk Ho tu ibana.” Dipasahat Debata do huaso tu angka jolma laho mangarajai huhut mangaramoti angka na tinompa ni Debata (1 Musa 1:26-31). Dipauli Debata do sude angka na tinompaNa ndada holan patuduhon huasoNa di tongatonga ni portibi on. Alai, dohot do mambahen jolma i asa dohot mangaradoti angka na tinompa i. Laos i do na mambahen gabe sada saluhut angka na tinompa i mamuji dohot pasangaphon Debata.

 

IV.  USUL POINTER JAMITA

1.Unang Adong Be Na Ganggu Haporseaonna Tu Debata Sitolu Sada

Di Minggu Trinitatis on, jumolo ma ingkon dipatolhas pangantusion taringot tu Debata Sitolusada: Ama, Anak dohot Tondi Parbadia. Ama: Sitompa langit dohot tano on dohot nasa isina, ro dibagasan daging marhite Jesus Kristus, Tuhanta na paluahon jolma na porsea sian hamatean alani dosa, na paradehon inganan naimbaru (Paradeso) tu angka na porsea di Ibana, jala Tondi Parbadia na mangajari angka jolma asa lam bagas panandaion di haporseaon jala pungu dibagasan parsaoran na badia marhite huriaNa.

 

2.Sada Pamujion Ma Angka Na Tinompa Ni Debata

Songon ulaon naung pinasahat ni Debata tu jolma, i ma mangaradoti nasa na tinompa, paingothon tu hita asa pasidohot hita laho “menjaga lingkungan” na tongon nuaeng di bagasan “krisis iklim.” Pasangaphon Debata so holan na patupa pamujian marhite angka parmingguan dohot partangiangan, alai naeng ma dihangoluhon marhite na manjaga “kelestarian alam,” asa saluhut na tinompa rap pasangaphon Debata di portibi on. 

 

3.Tahantindanghon Haporseaonta Di Bagasan Teknologi Virtual

Lam marragam do cara berfikir ni jolma di partingkian nuaeng on. Lumobi di cara berfikir instan dohot teknologi naung rarat nuaeng. Idaonta ma nuaeng teknologi virtual. Boi do i gabe sada alternatif di partingkian nuaeng on jala tu partingkian na naeng ro laho tongtong maniop haporseaonta. Secara umum huria ingkon mangarade diri asa rade bongot tu dunia virtual naung gabe hasomalan di hita. Boha do pangaradaeonta taringot tusi?

a. Tangkas ma taantusi ia teknologi virtual, boi gabe sada dalan laho pararathon barita na uli di portibi on. Tondi Parbadia do na mangajari angka jolma asa mamangke teknologi virtual laho mamaritahon barita haluaon di bagasan Tuhan Jesus Kristus.

b.Unang gabe mar-tuhan-hon teknologi virtual.

 

4.Jadikan Iman Yang Selalu Menuntun Bukan Menonton

Godang do angka natuatua na marsarito tingki haetehon ni nasida na jolo. Didok angka natuatua na jolo dipasomal nasida rap marsipanganon di jabu. Ndung sae marsipanganon, disungkun natoras do songon dia kegiatan ni ianangkhonna di singkola jala dilehon natoras ma poda tu ianangkhonna. Sada hasomalan na mansai uli do na jolo jala lam uli molo idaonta dope masa na sisongon i di partingkian nuaeng on.

Secara nyata nunga lam moru be tradisi na sisongon i, gabe hira holan na paidaida (menonton) do natoras di pangalaho ni angka ianangkhonna. Nunga lam moru be angka natoras na rap mangan, rap hundul jala na mangalehon poda tu angka ianangkhonna. Nunga lam moru tingki ni angka natoras laho mangarahon angka ianangkhonna.

Uli do molo tradisi na mamodai sian natoras tu ianangkhonna gabe dalan patuduhon parbue ni haporseaonta jala panindangion ni haporseaonta tu angka ianangkhonta. Unang gabe dipasombu angka ianangkhon laho manuntun lomona. Haporseaon di Tuhanta naeng ma gabe manogihon (menuntun) angka sundut naumposo tu dalan na sintong, lumobi tu dalan na hinalomohon ni Tuhanta i. Amen.

 

Syalom..!!

Selamat Ari Minggu Di Hita Saluhutna..!!

Tuhan Jesus Mamasumasu..!!

 

Pdt. Ferdinand Fernando Silaen (HKBP Efrata Lorok)

Komentar

Postingan populer dari blog ini

MAZMUR 85:9-14

KEHIDUPAN DI DALAM JANJI TUHAN (KEJADIAN 9:8-17)

YOHANES 3:14-21 / JOHANNES 3:14-21